Det mangla ikkje på klar tale då ekspedisjonssjefen i olje- og energidepartementet, Per Håkon Høisveen ilag med representantar miljøverndepertementet og frå Statnett, møtte folk frå Sunnmøre og ein del frå Sogn og fjordane, i Ørsta kl 8.00 torsdag. Ekspedisjonssjefen hadde som oppdrag og vurdere kva innverknad 420 kV-linje vil ha i Vestlandsnaturen
Etter møtet gjekk turen med full buss gjennom Follestaddalen og over Standaleidet til Hjørundfjorden og Sykkylva
Fyrste stopp var i Follestaddalen der det vart orientert om korleis linjetraseen gjeng. Det var også ei kort orientering frå bussen om den eksiterende 132kV-linja sin plassering midt i bebyggelsen på Øye gardane.
Myklebust sætra
Neste stopp var på Myklebustsætra. Plansjef i Ørsta kommune Gunnar Wangen var klar i sin tale og ser helst at linja ikkje kjem, men skal linja likevel kome til vårt distrikt må den leggast i kabel så langt som råd. Vi kan ikkje ha to linjer som kryssar Hjørundfjorden, noko som er øydeleggande for det spesielle sunnmørslandskapet. Men er slaget tapt, bør den eksisterande 132kV- linja som i dag kryssar Hjørundfjorden, og går over Standaleidet, og nedgjennom Follestaddalen, fjernast. Den nye linja bør ligge i denne noverande traseen langs austsida av Hjørundfjorden til Molaupen og over Standaleidet så langt som råd.
På Store-Standal vil linja gå ned mot bebyggelsen før den svingar utgjennom fjorden. Her kravde Asgeir Standal total kabling av alle linjer. Ei monsterlinje i tillegg til dei to andre linjene på Standal, vil gje ubøteleg skade for turistsatsinga og hyttefelta på Standaleidet.
Stavset
På Stavset møtte vertskapet Svein og Linda Stavset fylgje, og gjorde greie for kva ei ny linje ned med bebyggelsen ville bety for gardsdrifta og turistsatsinga som er gjort på garden. - Det vil verte eit virvar av linjer vi må sjå oppi som er heilt øydeleggande for oss, med helsefare som gjer at ingen vil busette seg her etter oss, sa Svein.
Bilde til h. viser ein sein haustdag der kuldgradene ikkje har fått skikkeleg tak ennå. Stavsetskulen th. er ei utfordring å bevare for hjørundfjorstrandingane.
Dagens luftspenn går frå Molaupen over til Stavset og må fjernast, er eit ufråvikeleg krav dersom 420 kV-lija skal krysse fjorden.
Ytre Standal
Vert dette ei vanleg bilde om nokre år på bakkane på Lisje-Standal, med fjernsynsfotografar og turistbussar, eller vil den frykta monsterlinja legge den velstelte garden aude? Dette er virkelegheita for Kjetil og Martha, som dei kjempar ein tapper kamp i mot.
Eli Anne Tvergrov skal overta nabogarden på Lisje-Standal, og var svært aktiv ilag med Kjetil Standal, med sakeleg og skikkeleg informasjon. Det var stor oppmerksomheit under den føleseladda orienteringa. Eli Anne lova kaffi og noko å bite i etterpå, dersom all høyrde på dei, og kanskje dette var med å hjelpte til at dei fekk den absolutte oppmerksomheit.:-)
Under serveringa ba Martha og Kjetil alle inn(50stk.?) for å varme seg og å nytte toaletta. Det mangla ikkje på gjestfriheit og omtanke.
Det kunne ikkje være verken betre vér eller betre anledning for reiselivssjefen Geir Steinar Vik i Destinasjon Ålesund og Sunnmøre (DÅS)å fortelje den store nyheita denne dagen: -Magasinet National Geographic sender norske fjorder til topps i sin kåring av verdens mest ettertrakta reisemål. - Hjørundfjorden er kjent for ein levande fjord og ei slik linje vil være med å avfolke fjorden, var den klare bodskapen frå reiselivssjefen. -NRK Bergljot Hjorthol, var sjølvsagt på plass og intervjua reiselivssjefen på Lisje Standal denne dagen.
Ei linje over Standalgardane vil gjer frykteleg stor skade på oss, sa Eldbjørg Tvergrov, til ekspedisjonssjefen. Linja må over på andre sida av fjorden slik den ikkje øydelegg bygda vår, sa ho.
Årsneset
Hjørundfjorden kan ikkje ha mange linjer som krysser fjorden. Ein vakrare haustdag enn denne, kan vi ikkje få. Magasinet National Geographic sender norske fjorder til topps i sin kåring av verdens mest ettertrakta reisemål. Bilde tekje frå Årsneset.
På Årsneset var bussen stoppa av aksjonistar frå Hjørundfjordstranda og Barstadvik skule, i gule t-skjorter.
Aksjonsleiar Roy Aarsnes la ikkje fingrane i mellom når har bar fram bodskapen sin.
Aksjonistane fekk fortjent oppmerksomheit frå både presse og fjernsyn.
Kan byråkratane i Oslo misforstå dette? Her er det eit samla bodskap på tvers av generasjonane. Dei ansvarleg tok godt i mot desse og dei gjorde ein flott og verdifull jobb.
Dagen har vore ein dag med saklegheit og mange inntrykk som vi har svært glade for, seier ekspedisjonssjefen i olje- og energidepartementet, Per Håkon Høisveen. Vi er ute på ein krevjande tur og alle inntrykka gjer at når det er kveld er det rett i seng. Dette er ikkje noko festtur, men krevjande og viktigt for dei det gjeld og det er svært viktigt at vi får sjå landskapet med eigne auge, og treffe dei involverte partar.
Olje- og energidepartementet har 75 klager dei skal behandle. NVE har vedteke at ei slik kraftlinje skal kome. No er det opp til
olje- og energidepartementet å vurdere om dette skal godkjennast endelig. Konflikta mellom busetnad, reiseliv og at vi treng kraft, gjer dette til ei svært vanskeleg sak og det tek tid før ei endeleg avgjersle er komen på bordet.
Depertamentet kan bestemme om linja skal kome som luftspenn eller delvis kabling. Avsluttar ekspedisjonsjefen og takka for seg og sine. No gjekk turen vidare med bussen til Sykkylva der dei vart møtt med eit like så stort engasjement..
(Alle bilda kan klikkast på for stor størelse.)
Sjå ellers NRK og video frå synfaringa her
Kommentarar
Det er farlig å ødelegge paradis.
Artikkelen med link til National Geographic sier vel også tydelig at her kan ikke bli tillatt bygd monsterlinjer i det hele tatt.(?)
Noverande sentralnettslinje, den snart 50 år gamle 132 kV linja gjennom Ørsta, er for svak til å flytte eit aukande overskot i Sogn og Fjordane, også på grunn av stor småkraft- og vindkraftutbygging, til dei store forbrukspunkta i fylket vårt. Denne ledningen er no full og kan heller ikkje ta i mot meir småkraft. Frå nord vert det gjennomført store forsterkningar m.a. inn til Nord-Sverige for å hente kraft inn til området.
Det er viktig i slik samanhang og sjå på effekttrong kvar time - ikkje berre energimessig årsbalanse. Kraftkrevjande industri, som alle dei tre overnemnde er. treng høg effekt i alle året sine timar. Dette er komplisert og det vert såleis behov for å spele på mange produksjonspunkt i eit større geografisk område. Difor må ein slik ny overførings-/innsamlingsstreng på plass for å sikre alle aktørar (både produksjon og forbruk) ønskt tilgang til marknaden. Som kjent vil vi ha nok kraft, men vi vil ikkje ha linje.
I eit framtidig bilete treng vi ikkje den gamle 132- linja. Ho kan i heilskap takast vekk saman med nokre andre gamle linjer. Kva som er best løysing, er det usemje om. Personleg meiner eg at vi for all del ikkje må få nye trasear og fleire luftlinjer i Hjørundfjorden enn det vi i dag har.
Eit enkelt spørsmål på folkeleg plan som eg veit mange stiller.
Kanskje har eg mistyda, men er det slik at straum frå småkraftverk ikkje kan knytast opp mot kabel,men føreset at lina er i luftepenn?
Dei allereie utbygde, og planlagde, småkraftutbyggingane i Ørsta kommune må vel harmonere med lina, kva løysing det no vert...?
Då hadde nettleiga og prising for bruk av lingja blitt lavere.
Det hadde blitt konkuranse om prisene.
Vi som kunder hadde og fått lavere priser.
Klart vi treng gode lingjer når småkraftverka skal levere straum men nokre kilometer må det gå ann å legge i kabel.
Småkraftverka er eit gode for bygdene og dei har støtta bygda og på forkjellig vis.
Småkraftverk gjev inntekter og det er i dag teknologisk inga hindring for generell utbygging.
Spørsmålet mitt er enkelt.
Tillet kabel tilknytning frå småkraftverk eller forutset ei slik tilknytning luftline?
Kjell Arne Årseth
Om det synast til erfaringar/verknadar frå utland, er det underordna.
Mange med meg ønskjer svar på om det krevjast luftline eller kabel for å knyte ei framtidig næring (småkraftverk til nettet.
Per A. Røe må kunne i ei setning svare på det.
Men P.A. vil nok gjerne gje eit svar om han kan.
Som kjent har småkraftverk/elvekraftverk hovudproduksjonen sin i tider då forbruket er lågt, dvs. vår, evt. våt sommar og haust. Skal denne krafta ha ein verdi, må ho nå ein marknad. Sentralnettet (132 kV gjenom Ørsta til Sykkylven/Ørskog) fører ho fram til marknaden og felles prisdanning(Nordpool). Om dette er kabel eller luftlinje no og i framtida er uvesentleg i så måte sjølv om det inngrepsmessig i naturen er forskjellig.
Tilslutt må eg poengtere at det er Per Atle Røe som skriv dette på grunn av kjennskap til faget - og eg er her ikkje Tussa sin representant.
Eg trur fleire enn meg no fekk ei avklaring.
Vi som ønskjer kabel veit no at det er inga hindring for småkraftverk å verte knytt til.
Det trur eg faktisk er viktig å få stadfesta, for det har gått så mange versjonar.
Småkraftverk bør verte ei vekstnæring i Hjørundfjorden, med stadig meir avansert teknologi og estetisk utsjånad.
Du uttaler deg som privatperson, og ikkje som repr. for Tussa. Det skjønast og respekterasat.