Dagleg leiar i Urke Fiskeoppdrett AS, Nils Håndlykken, opplyser at innlastinga starta søndag formiddag. I dag tidleg, måndag, 21., var ein halv million smolt ombord etter å ha passert teljeapparatet på land og vidare i slange til "Ro Master" som låg ved flytebrygga som høyrer til fiskeoppdrettsanlegget..
Nils Håndlykken, dagleg leiar i Urke Fiskeoppdrett AS (Foto: Per Urke)
"Ro Master" er den største av åtte brønnbåtar til Rostein-reiarlaget i Harøya i Sandøy kommune, er på 2241 BT, lastar 2600 kubikkmeter og er 72 meter lang. Båten er eit halvt år gammal, velutstyrt og størst i verda då han vart sjøsett i november 07. Båten har heile Europa som operasjonsfelt.
"Ro Master" har lastemerket i vasslinja. Klar for avgang til Murmansk.
For å hjelpe til med samtalar og dokument mellom eksportør, farty, styresmakter og kunde i Murmansk, følgjer tolk med på turen heilt fram. Den kvinnelege tolken var og med under innlastinga av smolten på Urke.
Ro Master ved flytebrygga. Ved rekka står tolken Viola som syter for kommunikasjonen mellom russarane, transportør og leverandør.
Verdien av denne lasten er 5 mill. kr., dvs. 10 pr. pr. smolt. Dette er den største enkelthandelen i verdi Urke Fiskeoppdrett AS har fått i stand sidan oppstarten i 1985.
Urke med Urke Fiskeoppdrett AS i framgrunnen (Foto: Bjørn Rønning)
Det er første gongen Urke Fiskeoppdrett AS leverer smolt til Russland. Mottaket ligg ved Murmansk-fjorden og starta opp for eitt år sidan.
Det er ein krevande kunde som stiller strenge, spesifikke krav til kvalitet på fisken. Både veterinæren til Urke Fiskeoppdrett AS, Mattilsynet og mottakaren sin veterinær er inne i prosessen med å få fram eksportløyve og dei nødvendige eksportdokumenta.
Nils Håndlykken opplyser at kunden krev dessutan ei oppfølgjing i etterkant. Denne lasten er basert på eit mellombels eksportløyve, men ein vonar å få på plass eit permanent eksportløyve. Eit godt resultat for kunden med dette partiet, kan gi grunnlag for seinare eksport.
Smolt er namnet på yngel av laksefisk som er klare til å flyttast frå ferskvatn til saltvatn ((leksikalsk opplysning).
Kommentarar
Dei gjev arbeidsplassar lokalt og er (skal vere) ein garanti mot røming av smolt og forureining/utslepp av forrestar m.m.
Vedr. anlegget på Urke er eg noko spørjande...
Frå sikre kjelder er det meg fortalt at i periodar har ein vore noko "løs-sluppen" med rømd/utslept molt.
Likkeins er det ikkje vanskeleg å stadfeste utslepp av forrestar (?) i nærleiken av anlegget som boblar opp der sei og annan fisk er dvask og uegna som menneskemat, full av for som han er.
At kommuna har motføresetnadar mot anlegget, skjønar eg godt. Kommuna sine argument er forståelege...
Kanskje er det å "helle malurt i begeret," men anlegget på Urke vil frametter verte følgd ekstra nøye med. Til liks med dei 2 sjøbaserte anlegga i fjorden og det andre smolt-anlegget i Hjørundfjorden.
P.S
På Viddal vert ein lokalitet og eit løyve sannsynlegvis snart realisert. (Gjeve for mange år sidan.)
Ein konsesjon som no vert overlevert mellom "kapitalkrefter/selskap" langt utanfor lokal kontroll/innflytelse.
Ver merksam på at Viddal si strandsone vert øydelagd og båndlagd av kapitalkrefter som ikkje gjev ein arbeidsplass til Hjørundfjorden. Berre ulemper.
Diverre har Hjørundfjorden sove i timen, men vi har enno høve til å unngå "den store katastrofa" om vi står saman og støtter oppunder "Protestaksjonen mot oppdrett i Hjørundfjorden."
Helge Strand ser gladmeldinga med andre briller, og det må han få lov til.Eg finn ingen grunn til å følgje opp Helge Strand sine meiningar og skildringar: "..sei og annan fisk er dvask og uegna som menneskemat, full av for som han er." Men vi forsår at som ein følgje av det han skriv, vil all oppdretta fisk vere uegna som menneskemat...
Eg går og ventar på å få presentere nok ei gladmelding om utbyggingsplanane for Urke Fiskeoppdrett AS, men det viser seg at ting tar tid. Vatn frå det nye kraftverket er på plass, planlagt brukt til auka produksjon, men godkjenningsprosedyrene tar uforståeleg svært lang tid. I haust var det eit framtidig Åkernesras som vart brukt som argument for å hindre planane, no er det andre hindringar som bremsar utviklinga.
Det synest å vere fleire bremser som vert brukte når det skal utviklast noko i utkantane. Det gjeld både hyttebygging og industri, slik som det vert opplevt i bygdene som ligg i avstand fra sentrum. I meir sentrale område vert det planlagt kaier, hotell og kjøpesenter i strandsona, utan å hente fram same innvendingane.
Eg håper verkeleg at kommunen ikkje har fleire motforestillingar mot ei utvikling av dette anlegget enn det som likebehandling, reglar og retningsliner tilseier.
Tiltak som fremmar busetjing i Hjørundfjorden er eg særs oppteken av og glad for kjem.
Men du, Per Urke, må kunne skilje mellom "snørr og bart."
Protestaksjonen mot oppdrett i Hjørundfjorden vart starta avdi vi ikkje ønskjer sjøbaserte anlegg i fjorden med tanke på dei negative, miljømessige sidene ved oppdrett som etterkvart vert avsløra. I tillegg til at det ikkje vert lokale arbeidsplassar frå ein slik type oppdrett. Dessutan avdi vi og meiner at dette vil øydeleggje for ei framtidig satsing på eit prioritert område i Hjørundfjorden. Nemlig turisme.
Aksjonen så langt har vore ein suksess, tør eg hevde. Etter press frå oss er det lagt ned bygge og deleforbod på delar av austsida av Hjørundfjorden. "Av omsyn til satsing på turisme," skriv Ørsta kommune.
Anlegget i Øksavikja måtte innskrenke i samsvar med våre berekninga sende til Fiskeridirektoratet.
Som ein konsekvens av etablering av aksjonen er det maktpåliggande og viktig for oss å passe på at konsesjonar vert haldne, og at røming av fisk og ulovleg forureining ikkje forekjem.
I tillegg til hovedoppgava: Nei til sjøbaserte anlegg i Hjørundfjorden.
Det er oppgåvene som ligg til grunn for etableringa av protestaksjonen.
Så til smoltanlegget på Urke.
Også her vil vi ikkje akseptere brot på konsesjon eller rømd fisk og miljøforureining. Eg held fast ved det eg skreiv i mitt førre innlegg i så måte.
Utgongspunktet for å legge anlegg på land er nettopp for å hindre dette. Difor er ansvaret for "å halde sin sti rein" ekstra sterkt her.
Nei, Per Urke. Eg har ikkje motførestillingar mot all fisk som kjem frå oppdrett. Men han skal kome frå sikre, urømbare og kontrollerte anlegg.
Ikkje rømd fisk frå anlegg, vere seg sjø eller landbaserte.
Og for all del ikkje fisk som feitar seg frå ulovlege utslipp eller forreistar/avføring frå anlegg.
Eg går ikkje på akkord med desse prinsippa, for då ville det ikkje vere naudsynt med protestaksjonen vi starta.
Så kjem mitt viktigaste anliggande. Og det er omsynet til villaksen i Hjørundfjorden med sine (tidlegare) fiskerike elvar.
Rømd oppdrettslaks skaper "virvar" på gyteplassane i elvane. Resultatet vert ei genetisk forureining og ein laks(hybridlaks) som ikkje veit kva elv han høyrer heime i.
Rømd smolt er umogleg å registrere, men han utgjer store delar av "mørketala." Veks han opp, vil han kunne mangedoble talet på oppdrettslaks som trugar elvane våre.
Lakselusa som drep smolten på veg til havs er eit kapittel for seg sjølv, også den eit resultat av oppdrett og rømd laks. Difor burde ikkje sjøbaserte anlegg leggjast til fjordar med lakseførande vassdrag.
Eg ynskte med dennne lange kommentaren å gje bakgrunn for arbeidet vårt, i tillegg til å svare deg,Per Urke.
Føremålet er ikkje å "legge kjelkar i vegen" for korkje lovleg utlagde sjøbaserte anlegg og langt mindre for landbaserte som på Urke. Som eg skreiv i førre kommentaren:"Vi ynskjer dei velkomne!" Vonleg fekk du med deg det, P. Urke.
Det hindrar imidlertid ikkje at vi fylgjer med aktiviteten m.m både fra desse anlegga som frå dei sjøbaserte for å sjå til at dei held seg til innvilga konsesjon og pålegg for å hindre røming og forureining.
Eg trur nok ikkje korkje eg eller dei om lag 800 ser saka "med andre briller," som Urke skriv. Men vi kan og ta dei av og sjå andre anliggande....
Elles, som den Hjørundfjord-patriot eg er,trur eg nok eg er vel så oppteken av arbeidsplassar, busetnad og aktivitet som P.Urke.
Tør eg nok hevde å seie. Så lat det vere sagt
I utgongspunktet lar vi oss ikkje "blende" av lovnadar om arbeidsplassar innan næringa, men vi ønskjer dei sjølvsagt hjarteleg velkomne om føresetnadane ovanfor vert haldne.
Det gjeld og for anlegget på Urke.
Men typisk for oppdrettsnæringa er stadige tekniske framsteg og rasjonalisering i drifta som overflødiggjer tilsette.
P.S
Eg trur nok kommuna i dette tilfellet veit kva dei gjer vedr. "No er det andre hindringar som bremsar utviklinga." Som du skriv.
Men kommentaren vart likevel negativ og inneheld skuldingar om utslepp - gjeld det ulovlege utslepp? Er det dine "sikre kjelder" som er kontrollinstans for om utsleppa er ulovlege eller om dei er i samsvar med godkjenningane?
Det må vere gitt løyve til utslepp frå alle landbaserte anlegg, også dette. Det vil vel alltid følgje med forrestar og avføring i slike utslepp. At sei og annan fisk vil beite på desse utsleppa (og alle andre utslepp - også frå menneske), det kan vel ikkje vere noko nytt? Denne fisken tek inn for (føde)frå anlegget og eg forstår framleis ikkje at det skal vere grunnlag for å seie at denne fisken ikkje er egna til menneskeføde. Då skulle vel heller ikkje fisken i det landbaserte anlegget vere menneskeføde?
Eg ønskjer lykke til med den aksjonen som du leier. Det kan vere eit bidrag for å få fram ein balanse i utviklinga og utbreiinga av sjøbaserte anlegg.
Men det var altså ikkje det denna saka handla om.
Eg fann imidlertid ut at det var eit passande høve å gje utrykk for tankar eg lenge har gått "svanger" med. Som eg og før eller sidan har kjend meg forplikta til å kome med.
Når du svarar meg, må du finne deg i å verte svara att. Uansett om du meiner "det ikkje var det saka dreide seg om."
Når det gjeld anlegg på land er det "null-toleranse" vere seg røming av smolt eller forureinande utslepp. Kva hensikt er det elles med landbaserte anlegg?
Per Urke. Du blandar saman ei herleg "smørje" av foring av oppdrettsfisk, villfisk som smeiskar seg med spill-for og menneskeleg avføring.
Foring av fisk, vere seg i landbaserte eller sjøbaserte anlegg skal gå føre seg i kontrollerte former og til faste tider. Måltidet er slutt når det ikkje finnast meir for i merder eller kumar.
Spillforet frå sjøbaserte og event. landbaserte anlegg legg seg på botnen til eit konstant og evigvarande festmåltid for villfisk.
Fisk eig sjølvsagt ikkje magemål og vert difor dvask, uappetitteleg og ueigna som menneskemat avdi han konstant oppheld seg der maten er. Vi har utallege døme på det her i Hjørundfjorden og som langs kysten elles der oppdrettsnæringa er etablert.
(Jmfr. bl.a nekt av sei frå mottaks-anlegg i Hardanger-fjorden tidlegare i år, der dei nettopp nekta ta imot fisk av grunnen nemd ovanfor.)
Eg kan leggje fram utallige bevis på slik fisk fanga rett utanfor anlegget på Urke, om naudsynt.
Kva utslepp/rømd smolt frå anlegget vedkjem, kan eg syne til utale frå person med lang arbeids-røynsle så nær knytt opp til produksjon som mogleg.
Det er klart Per Urke at
det ikkje er hyggeleg å få ein respons annleis enn venta på ein fin artikkel.(Det skal du ha!)
Men du skal vite at det er ein bagatell i høve det eg får av tilsløra og utilsløra truslar for mitt engasjement. I tillegg til baktale, sjikane m.m
Men det får eg tole i ei sak eg brenn for og som eg er overtydd eg har rett i.
Du skal elles Per Urke, ha takk for dine gode ønskjer til meg i kampen mot sjøbaserte anlegg, men og dei landbaserte ligg i augo-kroken på meg...
Eg har elles ved fleire høve freista å nå Nils Håndlykken pr. tlf., men eg lykkjast ikkje.
Kanskje ein samtale under 4 augo ville kunne slukke "ingen røyk utan ild?"
P.s
Kjekt med ein debatt. Særleg når Roy Magne igjen tek del med sine korte, men akk så nye argumenter....
Fekk nettopp melding frå "Ro Master" om at smolten er levert. Alt ok. Smolten såg fin ut.Og alt gjekk etter planen (framme i Murmanskfjorden laurdag).
Og så til "diskusjonen" med Helge Strand:
Når det gjeld diskusjonen med Helge Strand, har eg tenkt å opplyse at eg har gjort ein journalistisk jobb og beskrive kort om ei - etter "vår" målestokk - kjempekontrakt, den første til Russland frå Urke Fiskeoppdrett AS. Kall det gjerne eit glansbilete, for det er det det er, slik eg ser det.
At Helge Strand ønskjer å vinkle saka på ein annan måte, må han sjølvsagt få lov til. At han tuklar med "mitt" glansbilete, har eg ingen problem med. Vi er vel kjent med synspunkta til aksjonen som Strand er leiar for. Men eg meiner likevel at det ikkje fremmer respekten for saka/aksjonen når Helge Strand vinklar ei viktig sak slik det skjer i denne "diskusjonen".
Eg hadde ikkje rekna med Helge Strand skulle insinuere som han gjer og vise til "sikre kjelder" som opplyser at det foregår noko ulovleg. Slikt ville eg vere varsom med å slenge ut som ein kommentar til meldinga om denne gledelege eksportkontrakta.
Det er heilt sikkert andre vegar ein skal gå enn til media, når ein vil rapportere om det er nokon som ikkje følgjer lover og reglar. Urke Fiskeoppdrett AS nå sjølv vurdere om dei vil gå vidare med saka, eller vil legge den bort utan kommentar. Med dette som bakgrunn er det ikkje aktuelt å følgje diskusjonen med Helge Strand vidare frå mi side.
Helge, du får ikkje noko respekt på denne måten.