Ver ikkje i tvil, reint privat støttar eg kampen mot 420 kV-lina i luftspenn. Likevel stiller eg meg sjølv eit spørsmål: Gjer vi oss sjølve ei bjørneteneste med å seie absolutt nei til lina, og at heile lina skal i kabel. Ingen har til no dokumentert at ny teknologi gjer at heile lina kan gå i sjøkabel frå Fardal til Ørskog, og samstundes medverke til leveringstryggleik for straum til Sunnmøre.
Det er dette som er mitt dilemma: På den eine sida ser vi at eit luftspenn vil verte stygt og øydeleggjande, samstundes koplar vi oss til breiband, kjøper flatskjermar, har lys og varme på altanen, og gjerne også varmekablar i oppkøyrselen. Vi byggjer utleigehytter som også skal ha straum, og krev at straumen skal vere billeg.
Då seier nokon: Bygg vindkraft på Mørekysten, eller bygg gasskraftverk. For eller i mot, det løyser ingenting, for uansett kor Stortinget er samansett, vert det ikkje fleirtal for noko.
Då står vi som krevjande straumforbrukarar att med eit alternativ: Vi må få tilført straum. Eg registrerer at den som er mest mot lina, vil byggje hyttelandsbyar på Bondalseidet og ei gondolbane på toppen. Meir straumforbruk, og høge master. Men så lenge det er master til eiga vinning er det greitt.
Kampen mot lina må konsentrerast der det er mogleg å vinne. Då handlar det om strekninga Haugen – Sykkylven. Tussa Nett har prova at det i ein periode er mogleg å kople ned 132 kV-lina frå Haugen til Sykkylven, sanere henne, og nytte eksisterande trase til 420 kV-lina. Skal vi få det til, og verne Lisje-Standal, må vi også peike på dette i protestane, og ikkje berre seie nei, nei, nei, og setje oss sjølve heilt på sidelina for noko det faktisk er politisk fleirtal for å få til, både i fylkestinget og på Stortinget
Viss vi held fram og seier at Hjørundfjorden vert øydelagt på grunn av lina, er ikkje det sant. Det er utruleg dårleg marknadsføring å seie at Hjørundfjorden som opplevingsprodukt vert øydelagt av lina. Det er ikkje sant. Vi gjer oss sjølve ei bjørnesteneste. Hjørundfjorden vil vere like attraktiv etterpå. Det handlar om måten vi gjer det på.
Elles er eg noko spørjande til at einskilde på Ytre Standal no ber om folk i fjorden om den største merksemd til kraftlina, og at det handlar om Hjørundfjorden si framtid, medan dei sjølve aksepterte og lanserte lakseoppdrett i fjorden, og dermed starta Bondalselva og Sæbø sin undergang.
Rune Sæbønes
Kommentarar
Då ville ikkje kabelen vere synleg for ei levande sjel og det ville vere mogleg å tappe straum frå den både her og der.
Dette berre nokre tanker, det er utruleg kor klarsynt ein blir når ein er oppe om natta!
Tidligare har det ikkje vore alternativ til luftspenn. Det har ein i dag. Og som Kåre Myklebust skriv - det er fleire alternativ.
Alternativ som 1. er mindre visuelt skjemmande.
2. Gir mindre stråling. 3. Kan gi tryggare og meir stabile kraftleveransar over lenger tid, og gi mindre svinn under vegs.
Og kva som er dyrast eller billegast er ekspertane også usamde om.
Statsnett finn det enklast med luftspenn, og går inn for det med den største sjølvfylgje. Dei gir seg då katten i korvidt naturen "på lanne" langt nord om Sinsenkryset blir forsøpla for all framtid. Dei er ikkje i nærleiken så det intresserer dei ikkje.
Om dei som bur i nærleiken av disse kraftlinene får auka strålefare og derved auka kreftfare - so what? Dei folka bor da langt i fra Statskraft sine kontor og er rimelig uintressange.
Og dessuten er det ikkje tilstrekkeleg bevist at det er direkte stråling frå linjene som gir faren - i fylgje Statskraft (Kreftforskerane er av ei anna oppfstning.)
MEN det er mange måtar å få fram straumen. Linjene kan gravast ned og leggast i alternative trassear som Myklebust viser til. Og det er det som er viktig å få til no.
Disse linjene kjem til å være der i heile vår levetid, og for dei neste generasjonane. Det er då viktig at ein får gjort eit godt arbeid slik at naturforsøplinga og helsefaren blir minimal.
Om dette var nærare makta på det sentrale austlandet hadde det vore ei sjølvfylgje. No er det på Vestlandet, langt frå makta så då e det liksom ikkje så nøye - då spelar det ikkje noka rolle om det er forsøplande eller helseskadelig. Men er det rett?
Om dei som står på for å spare miljøet for forsøpling har andre interesser er faktisk uvesentlig. Og den type argumentar har ingen ting i debatten å gjere. Det er smålighet satt i system og du Rune bør halde seg for god til det. Folk må ha lov å være motstandera av denne forsøplinga om dei vil ha hytter eller lakseoppdrett eller for den del - heller bo på Sotra.
Dessverre er det vel slik at den type argument lett vert brukt i lokaldebatten - også som begrunnelse for å ikkje gjere noko. Og Bondalen vert vel ikkje sån direkte berørt, så då er det vel egentlig greit... Eller er det kansje ikkje det like vel? Alle fjellpringera og sndre som vil ha den urørte naturen - er de villige til å stå på litt for det?
At du påpeikar motsetninga mellom behov og protessta er greit - men kva med konsekvensane?
Dei bør då utgreiast, og både alternative trasear og konsekvensar av dei ulike forslag bør være kjent for folk. Både portalen og Møre Nytt / Sunnmørsposten vil være viktige fora for å få fram disse. Eg trur at informasjon om fakta og positive og negative fylgjer av kraftlinja i ulike trasear og med og uten luftspenn vil gi folk innsikt i kva det handlar om. Og kvifor enkelte av oss er motstandera av dei konsekvensane linja i noverande forslag vil gi.
Men då må ein halde seg til sak, ikkje til enkeltpersona. Og med respekt å melde - Eli Anne
Tværgrov m.fleire gjer eit framifrå arbeid i denne saka, og forjener respekt for det!!!!
Skal det utdelast sleivspark - he redaktøren for lokalavisa vore like flink til å ha reportasja om positive og negative konsekvensa, opplysningna om alternativ mm?
Ja, vi vil ha straum, men uten at det skal være skjemmande eller helseskadelig å få den i hus.
Og det er fult mogleg å få det til om ein vil.
Problemet er at Statskraft ikkje vil....
Derfor håper eg at folk i Hjørundfjorden vil aktivisere seg og bidra til at gode alternativ kjem fram, og at ein kan få makta i Oslo til å sjå at det går an å gjere det på ein bedre måte enn i form av noverande forslag.
(men de tok mej ei heile arbeidsrid å sjå den vinklinga då...)
Ha en fin søndag:-)
Ei av oppgåvene til lina er å skaffe straum til industrien i Romsdalen, og det er der eit eventuelt overforbruk vil være. Ein auke i privatforbruket vil vi dekke inn med meir småkraft, vindkraft og anna lokal kraftutbygging. På Tjeldbergodden og Ormen Lange ynskjer ein å bruke meir el-kraft i produksjonen og produsere mindre kraft sjøl. I Sunndalsøra er det store aluverk som for tida ikkje er i drift sidan det ikkje er lønsamt å produsere alu slik no. Der ein har bygd store nye produksjonsanlegg som krev straum. Det burde ein tenkt på før ein bygde det, og kanskje heller bygd ut på Årdal der straumen er? Utan drift på Sunndalsøra er det inga kraftkrise no og behovet for lina er ikkje så stort. Eg trur denne saka er meir storpolitikk og ikkje så mykje mitt og ditt behov for meir straum.
Det er ikkje lenge før dette er flytta til Island der dette er einaste måten for dei til å "eksportere" kraft på. Kraft som Island har rikeleg av.
Elles kan eg forsikre Eva om at Møre-Nytt kjem til å dekkje kraftlinesaka breitt og godt også framover, slik vi har gjort sidan saka dukka opp for tre år sidan.
Et anna begrep er vel "jantelova".
Er det Rune Sæbønes Skarbø siktar til i kommentaren sin, så har Sæbønes ikkje forfatta nokon leiarartikkel om denne saka - korkje her på portalen eller i Møre-Nytt. Rune Sæbønes må, til liks med alle andre, få skrive det han ynskjer på hjorundfjord.no utan at det skal verte knytt opp mot det yrket han har valt.
Eg kan ikkje sjå at eg har skulda administratoren av Hjørundfjordportalen for å vere redaktør i Møre-Nytt heller. Fokuset i kommentaren min var først å fremst den mykje omtalte kraftlinja som det er gitt konsesjon på. Dette var hovudpoenget, dette fortener fokuset, det er det som er altoverskuggande for mange som blir berørt, og faktisk! eindel som ikkje blir det.
Eg beklagar overfor Hustad om han føler seg ille berørt på Sæbønes si vegne. Allikevel, det virkar unektelig lett å oppfatte redaktøren i Møre-Nytt(!)sin artikkel som ein leiarartikkel, all den tid den er prenta i Møre-Nytt, avisa der Sæbønes er redaktør, og signert med "Rune Sæbønes, Redaktør". Men for all del, som eg skreiv, yttringsfridomen er viktig og Sæbønes må få skrive det han vil, likeeins som eg og du, men eg står ved at det blei ein litt difus rett av fugl og fisk.
Dette er ikkje nokon sak å bruke tid på for mitt vedkomande, det får eg overlate til kontaktperson og portalpoliti Hustad.
No vil eg rette fokuset mot ting som er av betydning i lokalsamfunnet, t.d "Monsterlinja". (Nei, linja er ikkje eit monster bokstaveleg talt, det er eit metafor). Det kan vel hende Hjørundfjordportalen er feil forum.
Men igjen, på hjorundfjord.no er det Ivar Svein Mo som er redaktør/administrator.
I artikkelen "Kroken på døra" spurte eg frimodig om at Hjørundfjordringane kunne kome med gode for- og motargument knytta til dette med luftline/kraftline osv.
Det vil seie at eg må då være den "einskilde på Ytre Standal" det vert sikta til.
Men kva er det eg har gjort som gjer at eg har rota til enten oppe i nederst i Bondalselva (ja for øverst har eg no alltids vore) eller på Sæbø slik at sjølvaste undergangen er nær?
Eller var det slik: at "dei" er alle oss her på Ytre Standal som kollektivt aksepterte og lanserte lakseoppdrett i fjorden? Ingen her kjenner seg i farta igjen i dette - men mulig vi har fryktelig dårlig hukommelse som kan friskast opp?
Som ny på Ytre Standal og den med kortast fartstid her, var det ikkje meininga å kome ut frå Bondalen og rote det slik til for dei nye sambygdingane mine... Men alle her ventar egentleg på ein grunngjeven og godt utgreidd kommentar i og med påstanden er kasta fram med såpass styrke?
Ei kraftlaus sommarhelsing frå verdas finaste plass: Ytre Standal (sentral del av Hjørundfjord).
Fleire stader i Hjørundfjorden var det den kortsiktige profitten som talde, også på Ytre Standal. Resultatet av at oppdrettsnæringa lenge fossa fram utan miljøtenking, var at villaksstamma vart redusert. Sæbø med Bondalselva har eit næringsliv som er avhengig av villaksfisket i Bondalselva. Sommarturismen på campingplassane, der laksefiskarane i alle fall inntil det siste var i fleirtal, opprettheld faktisk arbeidsplassar på Sæbø, om enn dei ikkje er så mange.
Då er poenget mitt at miljøkamp er så mangt, og kva som er viktigast for Hjørundfjorden er det nok ulike meiningar om.
Elles er eg heilt samd med Eli Anne om at kraftlina slik ho er planlagt er ein katastrofe for Ytre Standal. Utfordringa er korleis ein skal unngå det. Då trur eg diverre at å arbeide for sjøkabel er ein blindveg, fordi det er pengane som rår, i kraftbransjen som i oppdrettsnæringa.